1. تکنیک های خلاقیت فردی و گروهی
اساساً تکنیک های خلاقیت از نظر استفادهکننده به سه دستهکلی تقسیم می شوند، تکنیک های خلاقیت فردی، تکنیک های خلاقیت گروهی و تکنیک های خلاقیت فردی گروهی .
الف) تکنیک های خلاقیت فردی:
تکنیک هایی هستندکه فقط توسط یک فرد قابل اجرا و استفاده بوده و نمی توان آنها را به صورت گروهی بهکار برد. تکنیک های فردی اینکتاب عبارتند از :
· تکنیک تعمیق (Meditation)
· تکنیک توهم اخلاق (Creative Illusion)
· تکنیک حل مسئله ناخودآگاه (Unconcsious Problem Solving)
· تکنیک خواب خلاقیت (Creative Dream)
· تکنیک DO IT
· تکنیک رسم علائم (Doodles)
· تکنیک شقوق مختلف (APC)
· تکنیک نگاه با چشم ذهن (View With Mind’s Eyes)
ب) تکنیک های خلاقیت گروهی:
تکنیک هایی هستندکه به منظور استفاده در گروه طراحی شده اند و امکان استفاده بوسیله یک فرد به تنهایی را ندارند. تکنیک های گروهی اینکتاب در این زمینه عبارتند از :
· تکنیک ایدهکاتور (Ideatoon)
· تکنیک ایفای نقش (Role Playing)
· تکنیک تخته داستان (StoryBoard)
· تکنیک T.K.J
· تکنیک جدل (Dialectic Technique)
· تکنیک دلفی (Delphi Technique)
· تکنیک سینکتیکس (Synectics)
· تکنیک ششکلاه فکری (Six Thinking Hats)
· تکنیک گروه تخیلی (Speculative Excursion)
· تکنیک گروه اسمی (Nominal Gruop)
· تکنیک یورش فکری (Brainstorming)
· تکنیک یورش فکریکتبی (Brianwriting)
· تکنیک یورش فکری معکوس (Inverse Brainstorming)
ج) تکنیک های خلاقیت فردی – گروهی:
تکنیک هایی هستندکه می توان از آنها به هر دو صورت فردی و گروهی استفادهکرد. تکنیک های فردی – گروهی اینکتاب در این زمینه عبارتند از :
· تکنیک آینه های ذهنی (Mind Mirrors)
· تکنیک ارتباط (Free Association)
· تکنیک ارتباط اجباری (Forced Association)
· تکنیک اسکمپر (SCAMPER)
· تکنیک P.I.C.L
· تکنیک P.M.I
· تکنیک P.P.C
· تکنیک تجزیه و تحلیل ماتریسی (Matrix Analysis)
· تکنیک تجزیه و تحلیل مورفولوژیک (Morphological Analysis)
· تکنیک چه می شود اگر … ؟ (؟ … What if)
· تکنیک چرا؟ (Why ? TechniQue)
· تکنیک درنگ خلاق (Creative Pause)
· تکنیک در هم شکستن مفروضات (Assumption Smashing)
· تکنیک رسم مشکل (Drawing Problem)
· تکنیک زنجیر تراز (Leven Chain Techique)
· تکنیک شکوفه نیلوفر (Lotus Bloosum)
· تکنیک شم معنی شناسی (Semantic Intuition)
· تکنیک فهرست خصوصیات (Attribute Listing)
· تکنیک گوردون (Gordon)
· تکنیک نقشه های ذهنی (Mind Maps)
· تکنیک نقشه های روند (Trend Maps)
· تکنیک وارونه سازی (Problem Reversal)
· تکنیک واژه تصادفی (Random Word)
2. تکنیک های عمومی خلاقیت
بطورکلی تکنیک های خلاقیت به منظورهای مختلفی طراحی گردیده اند، بسیاری از آنها فقط جهت منظور خاصی مثل ایده یابی طراحی شده اند، بعضی از آنها به منظور تقویت قدرت شهودی افراد و بعضی دیگر به منظور افزایش توان فکری و رهایی از قالبهای ذهنی و همچنین تعدادی از تکنیک ها به منظور شناسایی موانع خلاقیت و یا بهکارگیری روشهای حل خلاق مسئله طراحی شده اند. در اینکتاب تکنیک های خلاقیت براساس مراحل هشتگانه حل خلاق مسئله طبقه بندی و ارائه گردیده است، اما تعدادی از آنها با وجود آنکه در قسمت خاصی ارائه شده است اما مزایا، آثار وکاربردهای بیشتری دارند و بهکمک آنها می توان ابعاد بیشتری از خلاقیت را در فرد (افراد) تقویت نمود. اینگونه تکنیک هاکهکاربردهای وسیعتری دارند تکینک های عمومی خلاقیت نامیده و در اینکتاب تکنیک های زیر از نوع عمومی هستند .
· تکنیک P.PC
· تکنیک تعمق (Meditation)
· تکنیک تخته داستان (Storyboard)
· تکنیک توهم خلاق (Creative Illusion)
· تکنیک چرا؟ (Why? TechiniQue)
· تکنیک چه می شود اگر … ؟ (؟ … What if)
· تکنیک حل مسئله ناخودآگاه (Unconcsious Problem Solving)
· تکنیک خواب خلاقیت (Creative Dream)
· تکنیک در هم شکستن مفروضات (Assumption Smashing)
· تکنیک DO IT
· تکنیک رسم علائم (Doodles)
· تکنیک زنجیر تراز (Leven Chain Technique)
· تکنیک سینکتیکس (Synectics)
· تکنیک ششکلاه فکری (Six Thinking Hats)
· تکنیک شکوفه نیلوفر (Lotus Bloosum)
· تکنیک فهرست خصوصیات (Attribute Listing)
· تکنیک گردش تخیلی (Speculative Excursion)
· تکنیک نگاه با چشم ذهن (View With Mind’s Eyes)
· تکنیک وارونه سازی (Problem Reversal)
· تکنیک یورش فکری (Brainstorming)
منبع: تکنیک های خلاقیت فردی و گروهی (تئوری، مثال و تمرین )
بدون دیدگاه