چکیده:

‌در این‌ مقاله‌ سعی‌ شده‌ است‌ باتوجه‌ به‌ تغییرات‌ به‌وجودآمده‌ درمورد مفاهیم‌ و اصول‌ حاکم‌ بر سیستم‌های‌ مدیریت‌ کیفیت، روند ومسیر تکاملی‌ این‌ سیستم‌ها شناسایی‌ شوند.

‌ ‌اهمیت‌ این‌ مقاله‌ در این‌ است‌ که‌ به‌ پایه‌ریزی‌ نگرشی‌ کلان‌ به‌ موضوع‌ کیفیت‌ خواهی‌ شرکتها و سازمانهای‌ ایرانی‌ کمک‌ کرده‌ و مسیر اقدامات‌ کیفی‌ آنها را تاحدودی‌ روشن‌ می‌سازد.

‌ ‌قرائن‌ موجود حاکی‌ از آن‌ است‌ که‌ سیستم‌های‌ مدیریت‌ کیفیت‌ در یک‌ جهت‌گیری‌ کلی‌ و اساسی‌ در پی‌ تامین‌ نیازها و انتظارات‌ مشتریان‌ هستند. و این‌ بزرگترین‌ رسالتی‌ است‌ که‌ می‌توان‌ برای‌ سیستم‌های‌ مدیریت‌ کیفیت‌ درنظر گرفت.

‌ ‌لازم‌ به‌ یادآوری‌ است‌ که‌ در این‌ مقاله‌ از کلیه‌ سیستم‌های‌ مدیریتی‌ موجود به‌عنوان‌ سیستم‌ مدیریت‌ کیفیت‌ یاد شده‌ است.

مقدمه‌

‌ ‌ابتدا درمورد سیستم‌های‌ مدیریت‌ کیفیت‌ باید پرسید که: روند و مسیر سیستم‌های‌ مدیریت‌ کیفیت‌ به‌ کدام‌ جهت‌ سوق‌ داده‌ می‌شود. درواقع‌ با تدوین‌ استانداردهای‌ مختلف‌ متعدد و پراکنده‌ یک‌ سردرگمی‌ پیچیده‌ در مدیران‌ و مسئولان‌ شرکتها و سازمانهای‌ ایرانی‌ به‌وجود آمده‌ است.

‌ ‌این‌ سیستم‌ها بر دو دسته، سیستم‌های‌ عمومی‌ و سیستم‌های‌ اختصاصی‌ تقسیم‌ شده‌اند. تعدادی‌ از سیستم‌های‌ موجود در زمینه‌ مدیریت‌ کیفیت، بدون‌ توجه‌ به‌ نوع‌ و ویژگی‌ صنایع‌ و شرکتها تدوین‌ و در کلیه‌ آنها قابل‌ اجرا است. حال‌ آنکه‌ برخی‌ دیگر از این‌ سیستم‌ها برای‌ بخشهای‌ صنعتی‌ – خدماتی‌ خاص‌ تدوین‌ و منتشر شده‌اند.

‌ ‌از سوی‌ دیگر، توجه‌ و رعایت‌بندها و الزامات‌ استانداردهایISO9000 و عدم‌ نفی‌ آنها در جهت‌گیریهای‌ اخیر برای‌ تدوین‌ سیستم‌های‌ مدیریت‌ کیفیت‌ ویژگی‌ بارز و مشخص‌ دیگری‌ است‌ که‌ در این‌ زمینه‌ مشهود است. به‌طوری‌ که، در سیستم‌های‌ جدید مثل‌ استانداردهای‌ AS9000 ,TL9000 ,ISO/TS 16949 ,QS-9000,IKCO 9000 ,PD9000 و… که‌ از دو بخش‌ (یکی‌ بخش‌ تدوین‌ شده‌ براساس‌ الزامات‌ استانداردهای‌ 9000ISO و دیگری‌ الزامات‌ خاص‌ صنایع‌ و شرکتها) تشکیل‌ شده‌اند، نیازمندیهای‌ استانداردهای‌ ISO9000 رعایت‌ و تلاش‌ انجام‌ شده‌ صرفاً‌ برای‌ اضافه‌ کردن‌ شرایط‌ و وضعیت‌ خاص‌ آن‌ صنایع‌ به‌ بندهای‌ موجود استانداردهای‌ISO9000 بوده‌ است.

‌ ‌یکی‌ دیگر از ویژگیهای‌ بارز در روند تدوین‌ استانداردهای‌ مدیریت‌ کیفیت، تاکید بر رعایت‌ نگرش‌ مدیریت‌ کیفیت‌ جامع‌(TQM) در تدوین‌ این‌ استانداردها است. به‌طوری‌ که‌ تلاش‌ در تدوین‌ نسخ‌ مختلف‌ از این‌ استانداردها به‌ سمت‌ تبیین‌ و ایجاد یک‌ تصویر جامع‌ از سیستم‌های‌ مدیریت‌ کیفیت‌ در چارچوب‌ نگرش‌TQM است. اما سوال‌ این‌ است‌ که‌ ویژگیها و مشخصات‌ سیستم‌های‌ مدیریت‌ کیفیت‌ چیست‚ بدین‌ترتیب، و باتوجه‌ به‌ مقدمه‌ فوق‌ می‌توان‌ ویژگیها و مشخصات‌ بارز موجود در روند سیستم‌های‌ مدیریت‌ کیفیت‌ را برشمرد.

روند سیستم‌های‌ مدیریت‌ کیفیت‌

‌ ‌روندهای‌ اصلی‌ موجود و حاکم‌ بر سیستم‌های‌ مدیریت‌ کیفیت‌ در جدول‌ شماره‌ یک‌ آمده‌ است. ذیلاً‌ هریک‌ از این‌ روندها / ویژگیها موردبحث‌ و بررسی‌ قرار می‌گیرد.

اختصاصی‌تر شدن: یکی‌ از ویژگیهای‌ جالب‌ توجهی‌ که‌ درحال‌

حاضر درمورد طراحی‌ سیستم‌های‌ مدیریت‌ کیفیت‌ بر آن‌ توجه‌ شده‌ است، تلاش‌ برای‌ دورشدن‌ از عمومی‌ بودن‌(GENERIC) این‌ سیستم‌ها و تدوین‌ آنها به‌عنوان‌ سیستم‌های‌ اختصاصی‌تر است.

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *